Półwysep Arabski to największy półwysep świata. Zajmuje powierzchnię 2,78 miliona km². Jest położony w strategicznym miejscu Azji Południowo-Zachodniej. Otaczają go trzy akweny: Morze Czerwone, Morze Arabskie i Zatoka Perska. Region ten charakteryzuje pustynny krajobraz z największą piaszczystą pustynią świata - Ar-Rub al-Chali.
Na jego terenie znajduje się 8 państw, w tym Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie. To światowe centrum wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego. Klimat jest gorący i suchy. Temperatury często przekraczają 40°C.
Najważniejsze informacje:- Największy półwysep na świecie (2,78 mln km²)
- Znajduje się w Azji Południowo-Zachodniej
- Dominuje krajobraz pustynny
- Obejmuje 8 państw
- Kluczowy region wydobycia ropy naftowej
- Charakteryzuje się ekstremalnie gorącym klimatem
- Główne miasta to Rijad, Dubaj i Mekka
- Brak stałych rzek, występują tylko rzeki epizodyczne
Położenie geograficzne Półwyspu Arabskiego
Półwysep Arabski leży w południowo-zachodniej części Azji. Położenie Półwyspu Arabskiego obejmuje obszar między 12° a 32° szerokości geograficznej północnej oraz między 34° a 60° długości geograficznej wschodniej. To największy półwysep na świecie, zajmujący powierzchnię około 2,78 miliona km².
W języku arabskim gdzie znajduje się Półwysep Arabski określa nazwa Dżazirat al-Arab (جزيرة العرب). Geografia Półwyspu Arabskiego charakteryzuje się dominacją terenów pustynnych, które stanowią naturalne przedłużenie Sahary.
Akweny wodne otaczające półwysep
Lokalizacja Półwyspu Arabskiego jest określona przez trzy główne akweny. Od zachodu graniczy z Morzem Czerwonym, które rozciąga się na długości 1900 km. Morze Arabskie obmywa południowe wybrzeża półwyspu, podczas gdy Zatoka Perska stanowi naturalną granicę od strony północno-wschodniej.
| Akwen | Długość linii brzegowej | Głębokość maksymalna | Powierzchnia |
|---|---|---|---|
| Morze Czerwone | 1900 km | 2211 m | 438 000 km² |
| Morze Arabskie | 3500 km | 4652 m | 3 862 000 km² |
| Zatoka Perska | 990 km | 90 m | 233 100 km² |
Czytaj więcej: Jakie atrakcje zobaczyć w Pradze? Praktyczny przewodnik dla turystów
Państwa Półwyspu Arabskiego
Mapa Półwyspu Arabskiego obejmuje terytoria ośmiu państw. Region ten stanowi kolebkę cywilizacji arabskiej i jest kluczowym obszarem geopolitycznym współczesnego świata.
- Arabia Saudyjska - 2 149 690 km² (stolica: Rijad)
- Jemen - 527 968 km² (stolica: Sana)
- Oman - 309 500 km² (stolica: Maskat)
- Zjednoczone Emiraty Arabskie - 83 600 km² (stolica: Abu Zabi)
- Kuwejt - 17 818 km² (stolica: Kuwejt)
- Katar - 11 586 km² (stolica: Doha)
- Irak (częściowo) - południowa część
- Jordania (częściowo) - południowa część
Granice lądowe i morskie
Usytuowanie Półwyspu Arabskiego sprawia, że jego granice mają charakter zarówno lądowy, jak i morski. Od północy graniczy z Jordanią i Irakiem, tworząc naturalne przejście między Azją a Afryką.
Linia brzegowa półwyspu ma długość ponad 6000 km. Wybrzeże jest silnie zróżnicowane, z licznymi zatokami i wyspami.
Ukształtowanie terenu
Centralną część Półwyspu Arabskiego zajmuje płaskowyż poprzecinany wyschniętymi korytami rzek (wadi). Dominującym elementem krajobrazu jest największa piaszczysta pustynia świata - Ar-Rub al-Chali, zajmująca południową część półwyspu.
Wzdłuż wybrzeży ciągną się góry, najwyższe w części południowo-zachodniej. Teren opada stopniowo ku wschodowi, gdzie znajdują się rozległe równiny i pustynie żwirowe.
Najważniejsze punkty geograficzne
Teren Półwyspu Arabskiego charakteryzuje się znacznymi różnicami wysokości. Najwyższe szczyty znajdują się w górach Jemenu, podczas gdy najniższe punkty leżą poniżej poziomu morza.
- Dżabal an-Nabi Szu'ajb (Jemen) - 3666 m n.p.m.
- Dżabal Sawda (Arabia Saudyjska) - 3133 m n.p.m.
- Dżabal Shams (Oman) - 3009 m n.p.m.
- Depresja Al-Ghawwar (Arabia Saudyjska) - -133 m p.p.m.
Charakterystyka klimatyczna regionu
Klimat Półwyspu Arabskiego jest zwrotnikowy suchy. Temperatury latem często przekraczają 40°C, a opady są bardzo skąpe i nieregularne, nie przekraczając 100 mm rocznie na większości obszaru.
Wybrzeża charakteryzują się wysoką wilgotnością powietrza, podczas gdy interior doświadcza ekstremalnych wahań temperatur między dniem a nocą. Najlepszym okresem do odwiedzin są miesiące zimowe, gdy temperatury są umiarkowane.
Znaczenie strategiczne położenia
Położenie Półwyspu Arabskiego ma kluczowe znaczenie dla światowej gospodarki. Kontroluje on dostęp do najważniejszych szlaków morskich, w tym Kanału Sueskiego i cieśniny Ormuz, przez które przepływa około 30% światowego transportu ropy naftowej.
Region posiada około 50% światowych rezerw ropy naftowej i 25% rezerw gazu ziemnego. Strategiczne położenie między trzema kontynentami sprawia, że jest to jeden z najważniejszych obszarów geopolitycznych współczesnego świata.
Znaczenie Półwyspu Arabskiego w świecie - kluczowe informacje
Półwysep Arabski zajmuje strategiczną pozycję w południowo-zachodniej Azji, będąc największym półwyspem świata o powierzchni 2,78 miliona km². Jego wyjątkowe położenie geograficzne między trzema akwenami - Morzem Czerwonym, Morzem Arabskim i Zatoką Perską - czyni go naturalnym mostem między Azją, Europą i Afryką.
Na terenie półwyspu znajduje się 8 państw, z których największym jest Arabia Saudyjska. Region charakteryzuje się pustynnym krajobrazem z dominującą pustynią Ar-Rub al-Chali oraz górami osiągającymi wysokość ponad 3600 m n.p.m. Klimat zwrotnikowy suchy kształtuje życie mieszkańców, z temperaturami często przekraczającymi 40°C.
Największym atutem regionu jest jego znaczenie gospodarcze i strategiczne. Kontrolując kluczowe szlaki morskie i posiadając około 50% światowych rezerw ropy naftowej, Półwysep Arabski odgrywa kluczową rolę w światowej gospodarce i geopolityce. To sprawia, że region ten jest jednym z najważniejszych obszarów strategicznych współczesnego świata.
